Cách bón phân cho cây ăn quả không chỉ đơn giản là rải phân quanh gốc, mà đòi hỏi sự hiểu biết về dinh dưỡng, giai đoạn phát triển của cây và đặc điểm đất trồng. Khi bón phân đúng cách, cây không những phát triển khỏe mạnh mà còn cho trái ngọt, năng suất cao, hạn chế sâu bệnh. Bài viết này, FilmGarden sẽ chia sẻ chi tiết những phương pháp bón phân chuẩn khoa học để bạn dễ áp dụng ngay trong vườn nhà.
Nguyên tắc chung về cách bón phân cho cây ăn quả
Để bón phân hiệu quả, người trồng cần nắm rõ những nguyên tắc cơ bản. Các nguyên tắc này giúp cây hấp thụ dinh dưỡng tối ưu, tránh lãng phí và hạn chế ảnh hưởng đến môi trường đất.
- Bón đúng loại phân: chọn phân hữu cơ, NPK, hoặc phân vi lượng tùy giai đoạn phát triển.
- Bón đúng liều lượng: thừa đạm dễ làm cây xanh tốt nhưng khó ra hoa, thiếu kali thì quả kém ngọt.
- Bón đúng thời điểm: cây con, ra hoa, nuôi quả, sau thu hoạch cần các công thức phân khác nhau.
- Bón đúng cách: không rải sát gốc, nên rải theo tán hoặc xới rãnh để dinh dưỡng đến rễ tơ.
Khi tuân thủ “4 đúng”, việc chăm sóc cây ăn quả trở nên khoa học và mang lại hiệu quả lâu dài.
Các loại phân bón thường dùng cho cây ăn quả
Trong thực tế, cách bón phân cho cây ăn quả khi có thể kết hợp nhiều loại phân để cân bằng dinh dưỡng. Dưới đây là những nhóm phân quan trọng nhất.
Phân hữu cơ và loại phân chuồng hoai mục
Phân hữu cơ là nền tảng cho đất tơi xốp, giàu vi sinh, giữ ẩm tốt. Phân chuồng hoai mục, phân trùn quế, phân hữu cơ vi sinh là lựa chọn hàng đầu để bón lót hoặc bón bổ sung hàng năm. Bón phân hữu cơ giúp hạn chế thoái hóa đất và tăng sức đề kháng cho cây.
Phân vô cơ NPK
NPK là bộ 3 dưỡng chất cơ bản (Đạm – Lân – Kali). Tùy từng cây ăn quả mà tỷ lệ NPK khác nhau. Ví dụ:
- Cây có múi như bưởi, cam: cần nhiều kali để quả ngọt và mọng nước.
- Xoài, nhãn, chôm chôm: thường dùng tỷ lệ 1:1:1 để cân đối phát triển cành lá và quả.
Các công thức NPK phổ biến: 16-16-8, 20-20-15, 30-10-10.
Phân vi lượng và phân bón lá
Ngoài NPK, cây cần vi lượng như Mg, Zn, Bo để tăng tỷ lệ đậu trái, hạn chế rụng quả non. Phân bón lá giúp cây hấp thụ nhanh trong giai đoạn cần phục hồi hoặc khi đất kém dinh dưỡng.
Cách bón phân cho cây ăn quả phù hợp theo từng giai đoạn
Cách bón phân cho cây ăn quả ở mỗi giai đoạn phát triển của cây cần một công thức bón phân khác nhau. Việc phân chia rõ ràng giúp người trồng dễ áp dụng và đạt hiệu quả cao.
Giai đoạn cây con mới trồng
Cây con cần phát triển bộ rễ khỏe và cành lá. Nên bón:
- Phân hữu cơ hoai mục trộn với đất khi đào hố.
- Bổ sung phân NPK tỷ lệ cao đạm (30-10-10) để kích thích cơi lộc.
- Có thể dùng phân bón lá chứa amino acid để tăng sức đề kháng.
Giai đoạn ra hoa
Đây chính là thời điểm rất quan trọng quyết định năng suất. Lượng đạm nên giảm, tăng lân và kali để cây ra hoa đều. Bón NPK 10-30-20 hoặc 15-30-15 giúp mầm hoa phát triển mạnh.
Giai đoạn nuôi quả
Khi quả lớn dần, kali là yếu tố cần nhất để tăng vị ngọt và chất lượng trái. Nên chọn NPK 12-12-17 hoặc 15-5-20. Có thể chia nhỏ lượng phân để tránh sốc cây và giảm rửa trôi.
Sau thu hoạch
Cây sau thu hoạch thường suy kiệt, cần phục hồi nhanh. Bón nhiều phân hữu cơ, bổ sung NPK cân đối để tái tạo cành lá cho vụ sau. Ngoài ra, nên kết hợp vôi bột để cải tạo đất, hạn chế nấm bệnh.
Kỹ thuật bón phân cho cây ăn quả theo tán cây
Nhiều người vẫn nhầm lẫn khi bón phân sát gốc. Trên thực tế, rễ tơ hấp thụ dinh dưỡng tập trung ở mép tán. Vì vậy, cách bón hiệu quả là:
- Đo theo chu vi tán lá, đào rãnh cách gốc 1–1,5m.
- Rải phân đều xuống rãnh rồi lấp đất, tưới nước ngay sau bón.
- Với cây trồng chậu, nên hòa phân với nước rồi tưới để cây dễ hấp thụ.
Phương pháp này vừa tiết kiệm phân, vừa giúp cây phát triển bền vững.
Một số lưu ý quan trọng về cách bón phân cho cây ăn quả
Bón phân là kỹ thuật khoa học, nhưng nếu làm sai có thể gây hại cho cây. Người trồng cần lưu ý:
- Không bón quá liều, đặc biệt là đạm, vì cây sẽ dễ bị sâu bệnh và chậm ra hoa.
- Tránh bón vào lúc trời nắng gắt hoặc mưa lớn, dễ thất thoát dinh dưỡng.
- Luôn kết hợp phân hữu cơ và phân vô cơ để cân bằng đất.
- Sau khi bón, nên tưới nước đầy đủ giúp phân tan nhanh và ngấm vào đất.
Việc duy trì thói quen bón phân khoa học sẽ giúp cây ăn quả khỏe mạnh và năng suất ổn định lâu dài.
Lời kết
Cách bón phân cho cây ăn quả là một nghệ thuật kết hợp giữa khoa học và kinh nghiệm thực tế. Khi nắm vững nguyên tắc 4 đúng, chọn loại phân phù hợp cho từng giai đoạn và bón theo tán cây, người trồng sẽ thu được vụ mùa bội thu, quả ngọt chất lượng. Hy vọng những chia sẻ trên từ FilmGarden sẽ giúp bạn tự tin hơn trong việc chăm sóc vườn cây của mình. Hãy bắt đầu áp dụng ngay hôm nay để cây luôn xanh tốt, cho trái ngọt quanh năm.
