Bón phân đúng cách quyết định đến sức khỏe, năng suất và chất lượng trái của cây sầu riêng. Với đặc thù là loại cây ăn quả có giá trị kinh tế cao, cách bón phân cho cây sầu riêng đòi hỏi sự tỉ mỉ ở từng giai đoạn phát triển. Bài viết này, FilmGarden sẽ hướng dẫn bạn quy trình bón phân khoa học, từ cây con mới trồng đến giai đoạn ra hoa, nuôi trái và sau thu hoạch, giúp vườn sầu riêng của bạn sinh trưởng mạnh mẽ và đạt năng suất tối đa.
Tìm hiểu về nhu cầu dinh dưỡng của cây sầu riêng
Cách bón phân cho cây sầu riêng khi nó có hệ rễ sâu và rộng, do đó khả năng hút dinh dưỡng khá tốt. Tuy nhiên, cây cần được cung cấp cân đối các nguyên tố đa lượng, trung lượng và vi lượng để phát triển bền vững. Trong các quá trình sinh trưởng, cây sầu riêng cần:
- Đạm (N): Giúp cây phát triển tán lá, chồi non khỏe mạnh.
- Lân (P): Thúc đẩy sự hình thành rễ, tăng khả năng ra hoa và đậu quả.
- Kali (K): Cần thiết cho giai đoạn nuôi trái, giúp trái to, ngọt và vỏ dày vừa phải.
- Canxi, Magie, Lưu huỳnh: Giúp cải thiện cấu trúc đất, tăng sức đề kháng của cây.
- Vi lượng (Zn, Bo, Fe, Mn, Cu): Hỗ trợ quá trình quang hợp và chống hiện tượng vàng lá, rụng hoa.
Hiểu rõ nhu cầu này là nền tảng để lựa chọn công thức phân bón phù hợp cho từng giai đoạn.
Cách bón phân cho cây sầu riêng ở giai đoạn kiến thiết cơ bản
Giai đoạn kiến thiết (từ khi trồng đến 3 năm tuổi) là thời kỳ cây tập trung phát triển rễ, thân và tán. Việc bón phân hợp lý sẽ quyết định bộ khung cây về sau.
Cây mới trồng (0 – 1 năm tuổi)
Ngay sau khi trồng 7–10 ngày, nên bón phân hữu cơ hoai mục kết hợp với lân để rễ nhanh phục hồi. Phân NPK có tỷ lệ cân đối như 16-16-8 hoặc 20-20-15 bón với lượng nhỏ, chia thành nhiều lần. Ngoài ra, nên bổ sung thêm phân vi sinh và vôi để cải thiện độ pH đất, giữ ẩm cho rễ.
Cây 1 – 3 năm tuổi
Ở giai đoạn này, cây cần nhiều đạm và kali để phát triển tán lá, thân cành. Có thể áp dụng công thức NPK 18-11-5 hoặc 15-15-15, chia 4–6 lần/năm. Đồng thời, bón thêm phân hữu cơ mỗi năm 10–15kg/cây để cải thiện cấu trúc đất. Việc bón cách gốc 30–50cm sẽ giúp rễ non dễ hấp thụ hơn.
Cách bón phân cho cây sầu riêng giai đoạn ra hoa và đậu trái
Đây chính là giai đoạn sẽ định năng suất và chất lượng trái. Nếu thiếu dinh dưỡng, hoa dễ rụng, trái non khó giữ.
Trước khi ra hoa
Khoảng 30–40 ngày trước khi cây ra hoa, cần giảm lượng đạm, tăng cường lân và kali. Công thức NPK 9:24:24 hoặc 10:50:17 sẽ giúp phân hóa mầm hoa mạnh, hoa ra đồng đều, cuống chắc.
Khi cây đậu trái
Khi trái non bắt đầu hình thành, nên bón NPK 12:12:17 hoặc 12:7:17 kết hợp với Bo, Mg để trái phát triển đều, hạn chế rụng non. Lượng bón từ 1–2kg/cây tùy tuổi cây, chia làm 2–3 lần.
Cách bón phân cho cây sầu riêng ở giai đoạn nuôi trái
Giai đoạn nuôi trái (từ sau khi đậu đến trước thu hoạch) là thời điểm cây cần nhiều kali nhất.
- 30 ngày đầu: Dùng NPK 20-20-15 hoặc 16-16-8 với liều 1–2kg/cây.
- Từ 30 – 60 ngày: Tăng lượng kali bằng NPK 12-12-17+TE hoặc K2SO4 để trái to, cơm vàng, hương vị đậm đà.
- Trước thu hoạch 1 tháng: Giảm phân đạm, tăng kali, hạn chế bón phân vô cơ để tránh tồn dư và giúp trái chín ngon tự nhiên.
Ngoài bón gốc, có thể phun bổ sung phân bón lá chứa Bo, Zn, Mg nhằm tăng cường dưỡng chất cho trái.
Cách bón phân phục hồi sầu riêng sau thu hoạch
Cách bón phân cho cây sầu riêng khi sau mỗi vụ thu hoạch, cây bị suy kiệt dinh dưỡng. Đây là thời điểm cần phục hồi bộ rễ và tái tạo bộ lá.
- Bón 20–30kg phân hữu cơ hoai mục/gốc, kết hợp 2–3kg lân.
- Bổ sung NPK 16-16-8 hoặc 20-20-15, chia 2–3 lần trong 2 tháng đầu sau thu hoạch.
- Phun thêm phân bón lá chứa amino acid và humic để kích rễ, ra chồi non khỏe.
Việc phục hồi tốt giúp cây chuẩn bị cho mùa hoa tiếp theo, duy trì năng suất bền vững.
Nguyên tắc vàng trong việc bón phân cho sầu riêng
Để đạt hiệu quả cao nhất, bà con cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Bón đúng loại: Chọn phân phù hợp với từng giai đoạn phát triển.
- Bón đúng liều lượng: Tránh bón quá nhiều gây sốc cây hoặc ô nhiễm đất.
- Bón đúng thời điểm: Chia nhỏ nhiều lần, tránh tập trung vào một thời điểm.
- Bón đúng cách: Đào rãnh xung quanh tán cây, bón đều rồi lấp đất và tưới nước.
- Bón kết hợp: Hữu cơ + vô cơ, bón gốc + phun lá để cân bằng dinh dưỡng.
Áp dụng 5 nguyên tắc này sẽ giúp cây khỏe mạnh, giảm sâu bệnh và tăng năng suất.
Lời kết
Như vậy, cách bón phân cho cây sầu riêng không chỉ đơn giản là cung cấp dinh dưỡng, mà còn là nghệ thuật kết hợp khoa học và kinh nghiệm thực tế. Từ giai đoạn kiến thiết đến khi cây ra hoa, nuôi trái và phục hồi sau thu hoạch, mỗi bước đều đòi hỏi sự chăm chút và tính toán hợp lý. FilmGarden tin rằng, nếu áp dụng đúng quy trình và nguyên tắc, vườn sầu riêng của bạn sẽ cho mùa quả ngọt, thơm ngon và đạt giá trị kinh tế cao. Hãy bắt đầu áp dụng ngay hôm nay để thấy sự khác biệt rõ rệt trong từng mùa vụ!
